प्रकाश भाट , अमरगढी  ५ वैशाख । झण्डै १३ सय वर्ष पुरानो ईतिहास वोकेको अजयमेरु कोटमा रहेका देवलको जीर्णोद्दारको नाममा सो क्षेत्रमा रहेका ढुंगाहरू मासिदै गईरहेका छन् ।  

देवलको जीर्णोद्दारको जिम्मेवारी पाएको निर्माण कम्पनीले अजयमेरु कोट क्षेत्रमा रहेका ऐतिहासिक ढुंगा मासेर पुनर्निर्माण गरिरहेको छ । उक्त स्थानमा रहेका देवल र बुर्जाघरहरू समेत मास्ने काम भइरहेको छ ।

स्थानीय वासिन्दाका अनुसार उक्त क्षेत्रमा साना–ठूला गरी दर्जनौ देवल रहेका भए पनि केही देवलहरूको जीर्र्णोद्दार गर्ने भन्दै तिनका ढुंगा झिकेर अन्तै लग्ने काम भइरहेको छ । स–साना देवल जस्ता बुर्जाघरहरू भत्काएर जीर्ण देवलदेवल जस्ता बुर्जाघरहरूको जीर्र्णोद्दार गर्ने काम भईरहेको छ । अन्य कुनै पनि क्षेत्रमा नपाईने पुराना ढुंगाको स्वरूप परिर्वतन गरी ठेकेदार र केही स्थानीयको मिलेमतोमा टालटुल पार्ने काम भईरहेको समेत स्थानीय वासिन्दाले आरोप लगाएका छन् । 

  

अजयमेरु कोटलाई पुरातत्व विभागले राष्ट्रिय सम्पदामा राख्न सकिने वताईरहेको समयमा उक्त क्षेत्रका ऐतिहासिक ढुंगा जथाभावी प्रयोग गर्ने काम भईरहेको स्थानीय वासिन्दा लक्ष्मी पनेरुले वताए ।  एक स्थानवाट भत्काएर अर्को स्थानमा जीर्र्णोद्दार गर्न नपाईने भनेर आफूहरूले विरोध गरे पनि ठेकेदारले टेरपुच्छर नलगाएको समेत पनेरुले वताए । देवल जस्ता बुर्जाघर मात्र नभई राजाको कोट क्षेत्रमा रहेको तवेला मानिएकोे जीर्ण घरमा रहेका कलात्मक ढुंगा समेत अन्य स्थानमा प्रयोगमा ल्याउने काम गरेपछि आफूले रोकेको भए पनि अन्य संरचनाहरू निर्माणको काम भने नरोकिएको पनेरुले वताए । 

अजयमेरु कोटमा रहेका ऐतिहासिक संरचनाको स्वरूप नै परिर्वतन गर्ने काम भईरहेकाले तत्काल पुरातत्व विभाग वा जिल्लास्थित अन्य सरोकारवाला निकायले रोक्नु पर्ने पनेरुको राय छ । 

ऐतिहासिक क्षेत्रमा रहेका संरचनाहरू यथास्थितमा नै राख्नु पर्ने भए पनि देवलजस्ता बुर्जाघरहरूको निर्माणको जिम्मेवारी पाएको ठेकेदारले नाफा धेरै कमाउन सोही क्षेत्रमा रहेका ढुंगालाई फुटाएर अन्य संरचनाको जीर्र्णोद्दार गर्ने काम गरिरहेको छ । 

ऐतिहासिक क्षेत्रका कुनै पनि संरचना विग्रने गरी कुनै काम गर्न नपाईने भन्दै कसरी ठेकेदारले सो कार्य गरिरहेको हो आफूलाई जानकारी नभएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी शिवराज जोशीले वताए । उनले र अव ठेकेदार संग सोका वारेमा जानकारी लिने बताए । प्रजिअ जोशीले पुरातत्व विभागसँग पनि सम्पर्क गरेर आवश्यक परेमा तत्काल सो कार्य रोक्ने बताए । पुलेसोबाट साभार